Poręcz

„Poręcz” to rodzaj interwencji w przestrzeń publiczną, której pomysł narodził się podczas mojego drugiego pobytu w Kijowie, w styczniu 2012 roku, w trakcie warsztatów ze studentami Akademii Sztuk Pięknych. Jest to propozycja stworzenia obiektu/rzeźby, który idealnie wpisuje się w kontekst miejsca i czasu. To rodzaj artystycznego gestu skierowanego do mieszkańców Kijowa. Projekt zakłada wymianę istniejącej aktualnie, przy ulicy Iwana Franka poręczy na zupełnie nowy obiekt, który spełniać będzie dotychczasową funkcję w doskonalszy sposób. W sezonie zimowym nowa poręcz będzie emitowała ciepło dzięki umieszczonej w jej wnętrzu instalacji grzewczej. W ten sposób będzie ogrzewać rękę/ciało/fizyczność każdego z przechodniów. Aby rozgrzać ducha/serce/umysł przechodzących tą drogą mieszkańców, użyjemy słowa, które pojawi się na poręczy w postaci wygrawerowanych tekstów. Utwory literacki zostały stworzone przez zaproszonych do udziału 6 ukraińskich poetów związanych z Kijowem: Sofija Andruchowycz, Łes Bełej, Dzwinka Matijasz, Tania Malarczuk, Ostap Sływyńskij, Saszko Uszkałow. Są to utwory napisane specjalnie na potrzeby projektu.
Na konkurs czcionki, ogłoszony przez IP w Kijowie i skierowany do studentów Instytut Designu im. Bojczuka, nadeszły 4 zgłoszenia, z których jury wybrało projekt autorstwa Oksany Kapranowej. Od strony techniczno – architektonicznej pracami wokół poręczy zajmuje się młody kijowski architekt Iwan Melnyczuk, który przygotował całą dokumentację techniczno – instalacyjną. Mamy nadzieję, że w ten sposób powstanie obiekt, który w realny sposób wpłynie na życie mieszkańców, będąc zarówno przedmiotem użytkowym jak i obiektem sztuki, powstałym w wyniku i na drodze współpracy między artystami polskimi i ukraińskimi. Idąc dalej w interpretacji: poręcz, która spełnia rolę wsparcia w trakcie przemierzania kijowskiego śródmieścia stanie się wsparciem wielowątkowym, zarówno na poziomie fizycznym jak i duchowo-mentalnym. Być może wpłynie również na lepszy odbiór sztuki współczesnej przez przypadkowego odbiorcę, uatrakcyjni dzielnicę, w której się znajduje, a także będzie „namacalnym” dowodem współpracy polsko-ukrańskiej.
Dysponujemy poparciem Urzędu Szewczenkowskiej dzielnicy Kijowa oraz listem poparcia Ministerstwa Kultury Ukrainy. Dotychczasowe koszty związane z projektem pokrył Instytut Polski w Kijowie, natomiast część kosztów produkcji pokrywa prywatny sponsor z Kijowa.
Aktualnie do realizacji projektu brakuje nam kwoty 5 tys euro. Po otrzymaniu tej kwoty istnieje realna szansa na wykonanie prac przed okresem zimowym, co stanowiłoby niezwykle interesujący głos sztuki w aktualnej sytuacji w Ukrainie. W dniach 19-20 września tego roku odbyło się spotkanie z mieszkańcami ulicy Iwana Franka, którzy mieli szansę zapoznać się z projektem w trakcie spotkania w położonej tuż obok schodów bibliotece im. Adama Mickiewicza. Odbyła się prezentacja projektu, jego idei (Elżbieta Jabłońska) i wykonania technicznego ( Iwan Melnyczuk) oraz dyskusja zainteresowanymi. W trakcie dwóch dni odbyły się również działania performatywne (grupa REP, Tanz Laboratorium z Kijowa, Janusz Bałdyga), pojawił się bilboard Jadwigi Sawickiej.