Under the bridge
Center for Contemporary Art Łaźnia, Garston, Liverpool, UK
2009
Agnieszka Kulazińska, Kevin Hunt, Rita Slater – kuratorzy projektu
Drogi w przestrzeniach miast zajmują miejsce szczególne – są w mieście a jednocześnie poza nim. Tworzą żywy krwiobieg metropolii zasilany codziennie tysiącami przyjezdnych. Ich historia to opowieści miliona ludzi przyjeżdżających i opuszczających daną przestrzeń. Co kryje się pod mostem? Co zagłusza hałas estakady?
Punktem wyjścia projektu „Under the bridge” są przestrzenie dwóch estakady - nad Church Road w Garston, przedmiejskiej dzielnicy Liverpoolu i w Gdańsku nad ulicą Szopy. Przestrzennie choć od siebie dość odległe, są częścią podobnej opowieści, znakiem historii i „podświadomości” obydwu dzielnic.
Ta w Garston powstała w latach 80-tych jako część drogi prowadzącej do centrum Liverpoolu. Jej budowa przyczyniła się do zmiany wizerunku dzielnicy. Estakada przecięła Garston, podzieliła „żywy organizm dzielnicy” na dwie wyraźnie odrębne części, ze szczególnie silną identyfikacją ludzi żyjących w „biedniejszej”, bardziej zdewastowanej części - bliżej portu. Przestrzeń ta z tętniącego życiem angielskiego przedmieścia zamieniła się w krajobraz księżycowy. Stare domy stopniowo wyburzane zastępowane są nowymi, „plastikowymi” mieszkalnymi maszynami. Przekroczenie mostu w Garston porównać można do teleportacji – nagłego przeniesienia się w zupełnie inną czas i przestrzeń. Most staje się przestrzenią pomiędzy – granicą, symbolicznym przejściem między dwoma nieprzystającymi światami. Pod estakadą w Garston znajduje się również przystanek autobusowy prowadzący na lotnisko.
Gdański most nad ulicą Szopy jest częścią trasy Podwale Przedmiejskiej – drogi szybkiego ruchu wytyczonej jeszcze podczas drugiej wojny światowej. Oddzieliła ona Dolne Miasto od reszty Gdańska, ugruntowując tym samym podziały na część historyczną i „biedniejszą”, przemysłową. Tym samym zaburzyła historycznie ciągły rozwój, wpłynęła na ukształtowanie się mitu Dolnego Miasta.
Zwykła zdawać by się mogło decyzja planistów, w mikro skali okazała się być brzemienną w skutkach. Most nad Church Road wyprowadziła ruch samochodowy z Garston, czego efektem było zmniejszenie liczby samochodów przejeżdżających przez centrum dzielnicy. To z kolej doprowadziło jednak do upadku wielu lokalnych „small bussinesów”. Efektem czego obecnie jest: dość duża liczba opuszczonych, starych budynków i całkowita zmiana krajobrazu po stronie bliżej portu. Obydwa mosty są linią graniczną. Czytane mogą być na różne sposoby. Jako symbol historii/traumy(?) danego obszaru, soczewka skupiającą problemy dzielnicy, symboliczne przejściem między dwoma światami. Czy wpływają one na nasz postrzeganie przestrzeni? Jak ćwiczą naszą świadomość? Projekt „Under the bridge” zakłada serię artystycznych interwencji w publiczną i „mentalną” przestrzeń dwóch mostów analizującą „podświadomości” dzielnicy, w sposób symboliczny łącząca dwie przestrzenie. Do udziału zaproszeni zostaną artyści różni, prezentujące różnorodne podejście do tematu – badający tkankę społeczną, architektoniczną, niwelujący brzydotę mostów, sprawiający, iż może przez moment zniknie jej opresyjność. Artystyczne interwencje odbywać się będą raz w miesiącu, planujemy zaprosić czwórkę artystów polskich.
Liverpool jest szczególnie dobrym miejscem na prezentację nurtu polskiej sztuki zaangażowanej społecznie. Myślą przewodnią Liverpool Biennale (międzynarodowego Festiwalu Sztuki jednego z największych w Anglii organizowanego już od dziesięciu lat) jest enganging art, people and places (angażowanie sztuki, ludzi i miejsc). Ważne miejsce w programie imprezy zajmują realizacje w przestrzeni publicznej. Program Biennale nie ogranicza się do organizowanej co dwa lata wystawy- przeglądu światowej sztuki. To także całoroczny program Big Table polegający na współpraca Biennale z trzema organizacjami Metal, Rotunda, Garston Cultural Village działającymi w dość zaniedbanych dzielnicach miasta - Kensington, Kirkdale, Garston. Jego celem jest ich rewitalizacja poprzez sztukę oraz umożliwienie prezentacji prac zagranicznych artystów działających w oparciu o przestrzeń społeczną.
W ramach projektu Under the bridge planujemy:
- zorganizować pięciodniowe pobyty studyjne czwórki artystów polskich w Liverpoolu, umożliwiające im zapoznanie się z lokalnym kontekstem będącym bazą do stworzenia prac
- zaprezentować prace polskich artystów od marca do czerwca w przestrzeni miejskiej Liverpoolu w cyklu comiesięcznym (raz w miesiącu prezentacja prac jednego polskiego artysty)
- wydać dwujęzyczno polsko-angielską ulotkę informującą o idei projektu i pracach poszczególnych artystów.
W ramach projektu artystyczno-społecznego Under the bridge planujemy zaprosić czwórkę brytyjskich artystów do Gdańska by przygotowali swoje prace dotyczące gdańskiej estakady.
